Renske en ik hebben ook een caresheet gemaakt omdat we de oude een beetje briek en gebrekkig vonden dus laat ik hier maar onze caresheet posten
Algemeen & Uiterlijk
Nederlandse naam: Baardagaam.
Latijnse/wetenschappelijke naam: Pogona Vitticeps.
Leeftijd: 7-15 Jaar.
SVL (Snout Vent Length): 20-25 centimeter.
TL (Total Length): ~2 maal SVL.
Natuurlijk leefgebied: Queensland, New South Wales, Victoria, South Australia en Nothern Territory
De baardagaam is een middelgrote hagedis die hedendaags veel wordt gehouden in de reptielenhobby. Door het leuke karakter en het tolerante gedrag tegenover mensen is het een zeer leuk dier ook voor beginnende hobbyisten.
De baardagaam heeft zoals de naam al aangeeft een baard welke hij met een soort botvorming in de keel op kan zetten, daarnaast heeft de baardagaam stekels over de zijkant van het lichaam lopen en een ruwe en stekelige huid. Met de baardagaam is veel selectief gekweekt wat tot veel verschillende kleurslagen en afwijkingen heeft geleid.
Geslachtsbepaling, Kweek & VoortplantingDe geslachtbepaling is bij baardagamen relatief simpel uit te voeren door de staart van het dier strak omhoog te duwen en deze te bekijken. Mannelijke geslachtskenmerken houden twee bulten in welke zijn veroorzaakt door de hemipenissen

en geen bult of één in het midden duidt op vrouwelijke geslachtskenmerken.

Bij sommige dieren kan het geslacht wat moeilijker te zien zijn maar dit is individu afhankelijk en kan in principe al te zien zijn vlak na de geboorte en zeker na 2 maanden.
Baardagamen kunnen na 8 maanden al geslachtsrijp zijn echter als dames op deze leeftijd al zwanger raken kunnen zij legnood krijgen waaraan ze kunnen sterven. Het wordt dus aangeraden om gezonde en vitale dames baardagamen pas vanaf een leeftijd van anderhalf tot twee jaar zwanger te laten worden voor hun eigen gezondheid. Ook wordt er aangeraden om altijd het aller eerste legsel weg te gooien omdat de jongen die hier uit komen vaak niet heel sterk zijn.
Baardagamen paren het hele jaar door en kunnen dus soms 1 tot zelf 6 legsel in een jaar produceren. Na 1 bevruchting volgen vaak 1 tot meestal 3 legsels. Één legsel kan uit 12 tot zelfs 30 eieren bestaan. Dit is veel meer dan de meeste andere hagedissen van deze grote. Dit kan erg zwaar zijn en daarom word er vaak ook aangeraden de dieren te scheiden na bevruchting. Zo kan ze haar 1 tot 3 legsels leggen en daarna een half jaar tot 1 jaar rust pauze houden.
De eieren kan je uitbroeden rond de 27 tot 30 graden. Te hoge temperatuur krijg je slecht ontwikkelde dieren. Dit zie je vaak niet aan de buiten kant, maar op latere leeftijd gaan ze zeker problemen krijgen als het al niet eerder is. Na ongeveer 50 tot 70 dagen komen de jongen uit het ei.
Het opkweken gaat het beste als je 5 jongen per 100x50x50cm terrarium opkweekt. Baardagamen zijn erg territoriaal en na enkel weken zie je vaak dat ze elkaar staarten en teentjes gaan afbijten. Geef je ze genoeg ruimten dan heb je dit probleem ook niet. Als voer kan je altijd een bakje buffalowormen in de bak leggen. Dit is puur extra voor als ze honger krijgen. Daarnaast voer je ze elke dag kleine krekels, dubia’s of sprinkhanen met vitamine poeders en een bakje groente. Leer dit ze meteen aan dat groente lekker is, want dit scheelt een hoop gezeik voor de volgende eigenaar.
Terrarium
Jammer genoeg worden veel baardagamen tegenwoordig onder slechte omstandigheden en in te kleine terraria gehouden. Een terrarium van een baardagaam moet minimaal een dikke zandlaag van 5 centimeter diep hebben (speciaal reptielenzand of speelzand bij het tuincentrum) en ten minste 1 schuilplaats per dier. Verder is een grote zware steen onder de UV spot een echte must voor het goed verspreiden en vasthouden van de warmte. Tot slot mag het terrarium naar eigen inzicht worden ingericht met zowel hout als steen maar let erop dat de luchtvochtigheid niet te hoog wordt.
Absolute minimale terrarium maten1 dier: 100x50x60 (lxbxh)
2 dieren: 120x50x60 (lxbxh)
3 dieren: 150x50x60 (lxbxh)
Aanbevolen terrarium maten1 dier: 120x60x70 (lxbxh)
2 dieren: 100x100x70 (lxbxh)
3 dieren: 130x120x70 (lxbxh)
Natuurlijk is groter altijd beter!
Een opmerking over het zand: gebruik geen Calcium zand als je niet wilt dat je dieren verkleuren.
Een opmerking over de hoogte: in de hoogte wordt rekening gehouden met het plaatsen van goede UV lampen, en is dus niet helemaal een standaard maat.
UV & VerlichtingBaardagamen komen zoals eerder vermeld uit het warme en zonnige Australië, temperaturen kunnen hier lokaal oplopen tot 50 graden met een UVB waarden van vaak 400-450 μW/cm2 waar ze ongeveer 4 uur per dag uitgebreid onder zonnen. Daarom hebben baardagamen een sterke uv lamp nodig met een hoge uvb waarde. De volgende lampen zijn geschikt voor baardagamen:
1. Solar raptor HQI
2. Solar raptor Kwikdamplamp
3. Bright sun uv
4. Zoomed Powersun
Al deze lampen geven warmte en UVB af wat veel aantrekkelijker is voor baardagamen om onder te gaan liggen. Een UVB spaarlamp of tl is niet voldoende.
De temperatuur in het terrarium moet rond de 40 graden zijn onder de UVB lamp en rond de 25 graden in de koudste hoek de rest van het terrarium mag tussen de 30 en 36 graden schommelen. S ‘nachts mag het niet kouder worden dan 18 graden. Een warmte kabel/mat of warmte lamp (zonder licht) kan het terrarium s ’avonds warm genoeg houden maar is in niet ieder terrarium nodig.
Let op!: veelal wordt er gemeten met analoge meters welke aan het terrarium glas hangen, deze thermometers meten de glastemperatuur welke veel lager is dan de werkelijke terrariumtemperatuur. Dus leg analoge meters in het terrarium of investeer in een thermometer met externe voelers of een tempgun.
CombinatiemogelijkhedenBaardagamen kunnen het beste alleen worden gehouden daar het solitaire dieren zijn, er bestaat echter wel de mogelijkheid deze dieren samen of in trio’s te houden welke het liefst volledig uit vrouwen bestaan. Als meerdere mannen worden gecombineerd bestaat er altijd een kans dat de dieren gaan vechten of dat ze elkaar stress opleveren wat kan leiden tot de dood van een van de dieren of in het ergste geval alle dieren.
Dames en Heren kunnen ook gecombineerd worden maar dan die je de vrouw wel apart te kunnen zetten na elke bevruchting zodat zij haar kracht kan herwinnen na elke maal eieren leggen zoals al is besproken in een eerder deel van deze caresheet.
Daarnaast wordt het sterk afgeraden om baardagamen met andere hagedis soorten te combineren omdat deze sterk territoriaal & relatief groot zijn. Daarnaast lust een baardagaam op zijn tijd ook wel eens een hagedisje.
Combinaties met de grotere hagedissen levert te veel stress op voor baardagamen wat dus ook geen vruchtbaar resultaat levert.
VoedingDe voeding van een baardagaam bestaat uit zowel dierlijk als plantaardig voedsel welke elkaar afwisselen en in gelijke hoeveelheden worden gevoerd. Het voedsel moet dagelijks voorzien worden van een hoogwaardig calcium suplement zonder vitamine D3 (Mits een van de bovenstaande 4 UV lampen wordt gebruikt)

en wekelijks van een hoogwaardig vitaminesuplement (Met of zonder Vitamine D3 volgens bovenstaande logica).

Zorg er ook voor dat je voedseldieren goed gegutload zijn want wat er in je voedseldier gaat gaat uiteindelijk ook in jouw reptiel. Er bestaan speciale vitaminepreparaten om voedseldieren te gutloaden

maar de groentela van je koelkast en de fruitmand of wat anders bij het GFT afval zou verdwijnen doet een prima functie als goede gutload.
Een opmerking over voedseldieren: Laat geen voedseldieren langer dan één uur loslopen in het terrarium omdat ze kunnen ontsnappen of nog erger je baardje kunnen aanvreten.
VoedsellijstBlaptica Dubia (Dubia kakkerlak)
Deze kakkerlak is zeer voedzaam, zeer makkelijk te gutloaden, ontsnapt niet, totaal niet plaagvormend en zeer makkelijk in grote hoeveelheden te houden.
Ook al ben je huiverig voor kakkerlakken is deze soort zeker het proberen waard, deze soort gooi je per 100 tot 1000 in een curver box waarin zich eierkarton bevind, voeren en er verder niet meer naar omkijken en je hebt gedurende een lange periode goed voedsel voor je baardagaam en andere insectetende hagedissen.
Dit is een erg goed basis voedseldier.
Shelfordella Tartara (Redrunner)Deze kakkerlak is verantwoordelijk voor het failliet gaan van verschillende hobbyisten, dit razendsnelle monster is een meester in de ontsnappingskunst en kweekt zelfs in ons koude kikkerlandje en kan als klap op de vuurpijl zelfs vrieskou overleven.
Haal dit dier
NOOIT in huis aangezien je hobby snel bekeken kan zijn.
HuiskrekelDeze bruine krekel maakt middel veel geluid en is enigszins voedzaam, hij springt en is redelijk makkelijk te gutloaden. De soort is echter wel kannibalistisch en zal als een week niet gevoerd al zijn familieleden op gaan vreten zodat er na een week niet veel meer over is.
Een leuk dier ter afwisseling met niet te veel voedingswaarde, Voeren als afwisseling.
SteppekrekelDeze bruine krekel maakt GEEN geluid en is enigszins voedzaam, hij springt en is redelijk makkelijk te gutloaden. De soort is echter wel kannibalistisch en zal als een week niet gevoerd al zijn familieleden op gaan vreten zodat er na een week niet veel meer over is.
Een leuk dier ter afwisseling met niet te veel voedingswaarde, Voeren als afwisseling.
Veldkrekel
Deze zwarte krekel maakt erg veel en hard geluid en is voedzamer dan zijn bruine broertjes, hij springt amper tot niet en is redelijk makkelijk te gutloaden. De soort is echter wel kannibalistisch en zal als een week niet gevoerd al zijn familieleden op gaan vreten zodat er na een week niet veel meer over is.
Een leuk dier ter afwisseling met niet te veel voedingswaarde, Voeren als afwisseling.
BuffalowormDeze kleine “worm” is ongeschikt voor volwassen baardagamen het voeren kan als risico maagperforaties met zich meebrengen.
Niet voeren dus.
MeelwormDeze kleine “worm” is ongeschikt voor volwassen baardagamen het voeren kan als risico maagperforaties met zich meebrengen.
Niet voeren dus.
MoriowormDeze grote “worm” is erg vet en heeft verder weinig voedingswaarde, bijna elke baardagaam vind deze wel lekker en zijn daarmee dus goed voer om je baardje weer op kracht te laten komen na ziekte of om te kijken of je baardje echt niet meer eet.
Af en toe voeren ter afwisseling van het gewone dieet.
WasmotlarveDeze Larve is bijna niets anders dan vet. Bijna elke baardagaam vind deze wel lekker en zijn daarmee dus goed voer om je baardje weer op kracht te laten komen na ziekte of om te kijken of je baardje echt niet meer eet.
Af en toe voeren ter afwisseling van het gewone dieet.
Bombyx Mori (Zijderups)Deze rups is erg groot en eiwitrijk en relatief laag in vetgehalte daarnaast bevat dit dier een enzym wat helpt eiwitten in het voedsel af te breken.
Dit dier kan in mindere mate in het hoofdmenu van een baardagaam zitten daar zo’n grote prooi toch veel vet met zich meebrengt.
Treksprinkhaan
De treksprinkhaan is een dier dat veel gevoerd wordt aan baardjes doordat ze veel eiwitten bevatten en een leuke prooi vormen voor je baardagaam. De voedingswaarde is maar middelmatig.
Voer dit dier om af te wisselen en je diertje een beetje te laten jagen.
SlakDeze worden wel eens gevoerd door mensen met veel slakken in de tuin. Zeer gezond door het natuurlijk opgroeien MAAR let op dat je buren en jijzelf geen gif gebruiken.
Als je ze hebt zeker voeren maar niet te veel.
AardwormDeze wormen worden gevoerd als ze gevangen worden uit de tuin, door de groei in de vrije natuur zijn ze gezonder dan de voedseldieren die commercieel verkrijgbaar zijn. Daarnaast hebben ze ook nog eens een heel gunstige Calcium : Fosfor verhouding van 2 : 1.
Niet te veel voeren aangezien ze ook vrij vet zijn.
Dola (Rozenkeverlarve)Deze dikke keverlarven zijn echte eiwit en vet bommen baardagamen zijn er gek op en lusten deze dikke hap altijd wel. LET OP: de kaken van dola’s zijn erg sterk en kunnen je baardje ernstig verwonden.
Voer ze voor de afwisseling maar let op want je diertje kan hier snel erg dik van worden.
PhoenixwormDeze “worm” is vermeend een zeer hoge calciumwaarde te hebben. Persoonlijk is hier geen informatie over bekend.
Pinky (Nestmuis/rat)Pinky’s worden vaak aan zwangere of verzwakte dieren gevoerd omdat pinky’s vol met eiwitten, calcium en vet zitten. Ook gezonde dieren kunnen baat hebben bij een grote Calcium intake welke volgt bij de verorbering van een pinky.
Zeker aan zwangere vrouwen 2 x per week voeren evenals zieke en verzwakte dieren, gezonde baardagamen mogen deze hebben als afwisseling op het voer.
De Groentela en FruitmandUit de groentela van je koelkast kun je bijna alles wel voeren zolang er geen dressing overheen zit, let verder op dat je geen komkommer of sla voert omdat dit eigenlijk alleen maar water is. Ook spinazie is een boosdoener aangezien dit een calcium onttrekkende stof bevat.
Fruit moet niet te veel gevoerd worden aangezien de darmen van een baardagaam hier niet op gemaakt zijn maar ter afwisseling kan het zeker geen kwaad, voer geen avocado aangezien deze vrucht gifstoffen bevat!
Gedroogde bloemen en zaden
Als laatste is er ook nog een heel scala aan gedroogde bloemen te koop speciaal als voedsel voor baardagamen, de ene vind het lekkerder dan de andere maar het is zeker een keertje de moeite waard om te proberen.
Deze Caresheet is gemaakt door Tom (
DarkDevil) en
Renske (
Reptielen & Amfibieën)
Alle afbeeldingen zijn van Renske en Tom en vrij van rechten.