Hulp onderweg voor amfibieën in straatkolken
Geplaatst: 18 dec 2013 18:38Hulp onderweg voor amfibieën in straatkolken
Bericht uitgegeven door Stichting RAVON
Bijna een half miljoen amfibieën belanden jaarlijks vrijwel onopgemerkt in onze straatkolken. Als ze erin tuimelen kunnen ze niet meer ontsnappen en verdwijnen ze richting rioolzuivering. Maar hulp is onderweg voor deze amfibieën.
Onderzoek
In 2012 is een landelijke steekproef uitgevoerd op 36 plekken, verdeeld over geheel Nederland. Op basis van deze steekproef werd berekend dat jaarlijks honderdduizenden volwassen amfibieën en een veelvoud aan jonge dieren in straatkolken belanden. De dieren blijven daar vaak enkele weken nog in leven maar vermageren sterk en overleven het avontuur niet. Na het in kaart brengen van de omvang van het probleem zijn ook oplossingen voorgesteld. Samen met de rioleringsbranche en het bedrijfsleven is RAVON op zoek gegaan naar oplossingen die onderhoudstechnisch en logistiek inpasbaar zijn.
Oplossingen
Oplossingen zijn in drie categorieën te onderscheiden: afleidend, preventief en reddingbiedend. Afleidingen kunnen bestaan uit het omleggen van stoepranden, zodat potentieel gevaarlijke plekken door dieren omzeild worden. Preventieve oplossingen voorkomen dat dieren in kolken kunnen vallen door afscherming van de openingen. Tenslotte zijn er verschillende modellen uitklimvoorzieningen denkbaar (en inmiddels door de industrie ook leverbaar) waarlangs dieren vanuit de kolk omhoog kunnen klimmen. Enkele typen uitklimvoorzieningen zijn in een proefopstelling met levende dieren getest. Daarbij bleek dat tot tachtig procent van de kikkers, padden en salamanders binnen een nacht de aangeboden voorziening wist te benutten om uit de straatkolk te ontsnappen.
Vooruitstrevende gemeenten
Enkele gemeenten zijn reeds begonnen met de aanpak. Zo is Waternet, de waterbeheerder van onder andere Amsterdam, in het Vondelpark een pilotproject gestart, waarbij in 400 straatkolken uitklimstrips zijn ingebouwd. Gemeente Zeewolde heeft in het stratenbestek voor een nieuwbouwwijk rioolkolken met uitklimstrips opgenomen. De gemeente Pijnacker-Nootdorp meldt dat zij in de wijk Klapwijk 75 kikkerstrips gaat plaatsen om de levende have uit straatkolken te redden. Stadsontwikkeling Rotterdam voert een kleinschalig proefproject uit en de gemeente Eindhoven wil het probleem stadbreed aanpakken.
Meer lezen?
Tekst: Annemarie van Diepenbeek & Raymond Creemers, RAVON
Foto’s: Waternet; RAVON
Bericht uitgegeven door Stichting RAVON
Bijna een half miljoen amfibieën belanden jaarlijks vrijwel onopgemerkt in onze straatkolken. Als ze erin tuimelen kunnen ze niet meer ontsnappen en verdwijnen ze richting rioolzuivering. Maar hulp is onderweg voor deze amfibieën.
Onderzoek
In 2012 is een landelijke steekproef uitgevoerd op 36 plekken, verdeeld over geheel Nederland. Op basis van deze steekproef werd berekend dat jaarlijks honderdduizenden volwassen amfibieën en een veelvoud aan jonge dieren in straatkolken belanden. De dieren blijven daar vaak enkele weken nog in leven maar vermageren sterk en overleven het avontuur niet. Na het in kaart brengen van de omvang van het probleem zijn ook oplossingen voorgesteld. Samen met de rioleringsbranche en het bedrijfsleven is RAVON op zoek gegaan naar oplossingen die onderhoudstechnisch en logistiek inpasbaar zijn.
- Bij de inbouw van uitklimstrips in het Vondelpark kropen reeds tijdens de inbouw enkele amfibieën over de strips omhoog, de vrijheid tegemoet (foto: Waternet)
- kikkerstrip_vondelpark_f_waternet_dsc_6795.jpg (30.72 KiB) 2095 keer bekeken
Oplossingen
Oplossingen zijn in drie categorieën te onderscheiden: afleidend, preventief en reddingbiedend. Afleidingen kunnen bestaan uit het omleggen van stoepranden, zodat potentieel gevaarlijke plekken door dieren omzeild worden. Preventieve oplossingen voorkomen dat dieren in kolken kunnen vallen door afscherming van de openingen. Tenslotte zijn er verschillende modellen uitklimvoorzieningen denkbaar (en inmiddels door de industrie ook leverbaar) waarlangs dieren vanuit de kolk omhoog kunnen klimmen. Enkele typen uitklimvoorzieningen zijn in een proefopstelling met levende dieren getest. Daarbij bleek dat tot tachtig procent van de kikkers, padden en salamanders binnen een nacht de aangeboden voorziening wist te benutten om uit de straatkolk te ontsnappen.
- In de proefopstelling 2011: twee kikkers op weg naar boven via een kunststof mat, verticaal tegen de wand bevestigd (foto: RAVON)
- ravon_proefopstell_groeimat_img_7414.jpg (42.24 KiB) 2095 keer bekeken
Vooruitstrevende gemeenten
Enkele gemeenten zijn reeds begonnen met de aanpak. Zo is Waternet, de waterbeheerder van onder andere Amsterdam, in het Vondelpark een pilotproject gestart, waarbij in 400 straatkolken uitklimstrips zijn ingebouwd. Gemeente Zeewolde heeft in het stratenbestek voor een nieuwbouwwijk rioolkolken met uitklimstrips opgenomen. De gemeente Pijnacker-Nootdorp meldt dat zij in de wijk Klapwijk 75 kikkerstrips gaat plaatsen om de levende have uit straatkolken te redden. Stadsontwikkeling Rotterdam voert een kleinschalig proefproject uit en de gemeente Eindhoven wil het probleem stadbreed aanpakken.
Meer lezen?
- www.padden.nu > Oplossingen > Straatkolken
- Download: Artikel RAVON 51 Straatkolken, valkuilen voor amfibieën (pdf; 1,48 MB)
- Download: Rapport Het voorkomen van amfibieën in straatkolken (pdf; 5,73 MB)
Tekst: Annemarie van Diepenbeek & Raymond Creemers, RAVON
Foto’s: Waternet; RAVON
